دانستنیهای بیماری واریس
ترومبوز ورید عمقی (DVT) و آمبولی ریوی (PE)
ترومبوز ورید عمقی چیست؟
هنگامی که لخته در وریدهای عمقی بدن ایجاد می شود به آن ترومبوز ورید عمقی می گویند و در اختصار به عنوان DVT شناخته می شود. DVT اغلب در ورید های اندام تحتانی پا رخ می دهد. با وجود آن که می تواند در هر نقطه ای از بدن، مثل ورید های بازو، زیربغلی شکم و یا اطراف مغز رخ دهد.
عارضه ترومبوز ورید عمقی (DVT) آمبولی ریوی است،که به اختصار به عنوان PE گفته می شود.
هنگامی که لخته خون درجریان خون به سمت ریه حرکت کند و وارد سیستم عروق ریوی شود ایجاد PE (آمبولی ریوی) می کند.
علائم ترومبوز ورید عمقی (DVT):
- درد
- تورم
- تغییر رنگ پا
- علائم آمبولی ریوی (PE)
- تنگی نفس
- درد قفسه سینه (که ممکن است با نفس عمیق ایجاد شود)
- سرفه شدید (ممکن است سرفه، خونی باشد)
- ضربان قلب سریع
- افزایش تعداد تنفس
چه چیزی باعث DVTمی شود؟
لخته های خون ممکن است زمانی تشکیل شود که جریان خون کند می شود یاآسیبی به رگ ایجاد می شود یا خاصیت انعقادی خون افزایش می یابد. عوامل بسیاری می تواند خطر ابتلا فرد به DVTرا افزایش دهد. که عبارتند از:
عدم تحرک:
- بستری شدن طولانی در بیمارستان
- فلج اندام ها
- نشستن و یا ایستادن طولانی مدت
جراحی و تروما:
- اعمال جراحی بزرگ به خصوص در ناحیه ی لگن و شکم
- شکستگی استخوان های بلند
- محل کاتتر در یک ورید بزرگ (خط PICC، کاتتر ورید مرکزی، و یا پورت)
افزایش استروژن:
- مصرف قرص های ضد بارداری
- بارداری و پس از زایمان تا 6 هفته
- استروژن و پروژسترون درمانی
بیماری ها:
- سرطان و به دنبال آن شیمی درمانی
- نارسایی قلبی
- اختلالات التهابی، لوپوس، آرتریت روماتوئید، بیماری التهابی روده
- اختلال کلیه از قبیل سندرم نفروتیک
عوامل تهدیدکننده:
- سابقه DVT
- سابقه خانوادگی
- اختلال انعقاد
- چاقی
- سن بالا
- استعمال سیگار
- واریس
تشخیص DVT با استفاده از:
- معاینه بالینی
- سونوگرافی داپلر (یک آزمایش بدون درد و غیر تهاجمی است که از امواج صوتی برای تولید تصاویر از عروق خونی استفاده می شود.
تشخیص PE با استفاده از:
- سی تی اسکن
- اسکن V / Q(تهویه / پرفیوژن اسکن ریه) اسکن توسط پزشکی هسته ای انجام می شود ، که مقدار کمی از مواد رادیو اکتیو به منظور مطالعه جریان هوا (تهویه مطبوع) و جریان خون (خونرسانی) در ریه ها استفاده می شود.
چگونه DVT درمان می شود؟
درمان اولیه DVT ، استفاده از داروهای ضد انعقاد می باشد که از افزایش حجم لخته جلوگیری می کند.
اهداف درمان عبارتند از:
- جلوگیری از تشکیل لخته های جدید
- جلوگیری از شکستن DVT(منجر به حرکت از طریق جریان خون و تبدیل شدن به یک PE )
- جلوگیری و یا به حداقل رساندن عوارض طولانی مدت مثل تورم پا
- چگونه می توان از ایجاد DVTجلوگیری کرد؟
- تحرک ( به طور مثال در مسافرت های طولانی باید با فاصله زمانی کوتاه تحرک های درجا را انجام داد یا در صورت امکان قدم زد)
- جلوگیری از افزایش وزن بدن
- در صورت وجود سابقه ی خانوادگی حتما باید با پزشک مشورت نمود
- استفاده از جوراب های مخصوص طراحی شده برای جلوگیری ازDVT
بیماری واریس چیست؟
واریس بیماری است که در طی آن ورید ها(سیاهرگ ها) گشاد، طویل و مارپیچی می شوند.کار وریدها(سیاهرگ ها) بازگردانیدن خون از اندام های بدن به قلب است .این مشکل به طور عمده در دیواره ی ورید های اندام تحتانی(پاها) دیده می شود. ورید های ساق پا کار دشوارتری دارند، چرا که باید خون را در مسیری طولانی، خلاف جاذبه ی زمین و فشار به بالا برانند. در ورید ها دریچه های یک طرفه ای قرار دارد که کار آنها پیشگیری از بازگشت خون به عقب است. اگر این دریچه ها کار خود را به خوبی انجام ندهند، خون به پایین باز می گردد و در ورید ها تجمع می یاید و سبب گشادی آنها می شود. واریس هنگامی رخ می دهد که این دریچه ها دچار نارسایی شده باشند و به فعالیت طبیعی خود ادامه ندهند.
عوامل بسیاری می تواند خطر ابتلا فرد را به بیماری واریس افزایش دهد:
- سابقه خانوادگی
- نداشتن تحرک و ايستادن به مدت طولانى
- افزايش سن
- اضافه وزن
- استفاده از لباس های تنگ
- بارداری
- عمل جراحی یا آسیب دیدن پا
- گردش کند خون به علت یبوست، رژیم های نادرست غذایی ،
- استعمال دخانیات
علایم زودرس بیماری واریس:
- گرفتگی عضلات
- احساس خستگی و درد مبهم در ساق پا
علایم دیررس بیماری واریس:
- تیرگی و تغییر رنگ پوست
- احساس سوزش و خارش در پا
- پیچ خوردن و متورم شدن رگ ها
- التهاب پوست به همراه پوسته ریزی و زخمهای وریدی
پیشگیری
- کاهش وزن
- ورزش و پیاده روی
- خودداری از ایستادن های طولانی
- استفاده از لباسهای راحت و آزاد
- استفاده از جوراب های واریس
درمان
- استفاده از جوراب های واریس
- جراحی به تشخیص پزشک
- اسکلرو تراپی
- لیزر و RF